🚛 آیا شغل رانندگی کامیون جزو مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود؟
🚛 آیا شغل رانندگی کامیون جزو مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود؟
مقدمه
رانندگی کامیون یکی از مشاغل حیاتی در صنعت حمل‌ونقل جاده‌ای است که باچالش‌های جسمی، روانی و اجتماعی زیادی همراه است. بسیاری از رانندگانسنگین‌وزن در ایران و جهان، این حرفه را نه‌تنها پرزحمت بلکه آسیب‌زا می‌دانند. اما آیااز نظر قانونی، رانندگی کامیون در دسته مشاغل سخت و زیان‌آور قرار می‌گیرد؟ اینمقاله به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازد.
🔍 تعریف شغل سخت و زیان‌آور
بر اساس قوانین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مشاغل سخت و زیان‌آور بهفعالیت‌هایی گفته می‌شود که در آن‌ها عوامل فیزیکی، شیمیایی یا روانی محیط کاربه‌گونه‌ای هستند که سلامت شاغل را تهدید می‌کنند. این مشاغل معمولاً شامل کار درارتفاع، محیط‌های آلوده، فشارهای شدید جسمی یا روانی و شیفت‌های طولانی‌مدتهستند.
🚚 چرا رانندگی کامیون می‌تواند سخت و زیان‌آور باشد؟
1. ساعات کاری طولانی و بی‌نظم
رانندگان بین‌شهری گاهی تا ۱۴ ساعت در روز پشت فرمان هستند. این فشار کاری باعثخستگی مزمن، اختلال خواب و کاهش تمرکز می‌شود.
2. نشستن طولانی‌مدت و آسیب‌های اسکلتی
نشستن مداوم در یک وضعیت، به‌ویژه در صندلی‌های غیرارگونومیک، منجر به کمردرد،دیسک کمر و مشکلات گردن می‌شود.
3. استرس روانی ناشی از ترافیک، تأخیر و بار مسئولیت
رانندگان با فشارهای روانی زیادی مواجه‌اند؛ از تحویل به‌موقع بار گرفته تا برخورد بامأموران راه و شرایط جوی نامناسب.
4. قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و صدا
موتورهای دیزلی، گرد و غبار جاده‌ای و صدای مداوم کامیون‌ها از عوامل زیان‌آورمحیطی هستند که سلامت راننده را تهدید می‌کنند.
⚖️ وضعیت قانونی در ایران
تا امروز، شغل رانندگی کامیون به‌طور رسمی در لیست مشاغل سخت و زیان‌آور قرارنگرفته است. با این حال، اتحادیه‌های صنفی و فعالان حوزه حمل‌ونقل بارهادرخواست ثبت این شغل را مطرح کرده‌اند. برخی رانندگان با ارائه مستندات پزشکی وشرایط کاری خاص، موفق به دریافت مزایای بازنشستگی زودهنگام شده‌اند.
🌍 مقایسه با کشورهای دیگر
در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، رانندگی کامیون به‌عنوان شغل پرریسکشناخته می‌شود. بسیاری از شرکت‌های حمل‌ونقل، بیمه‌های ویژه، صندلی‌هایارگونومیک و برنامه‌های سلامت جسمی و روانی برای رانندگان فراهم می‌کنند.
💡 نتیجه‌گیری
با توجه به فشارهای جسمی، روانی و محیطی، شغل رانندگی کامیون به‌طور عملی جزومشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود، حتی اگر هنوز به‌صورت رسمی در لیستوزارت کار ثبت نشده باشد. آگاهی‌رسانی، مطالبه‌گری صنفی و مستندسازی شرایطکاری می‌تواند مسیر قانونی شدن این شغل را هموار کند.
---
✍️ نویسنده: محمدرضا کهن دهقان